Daar is onze Fokker!

En dan ineens is het zo ver.
Het weekend van het afscheid van de Fokker 70 bij KLM Cityhopper.
Op Heathrow hebben zich al tientallen mensen verzameld die op de allerlaatste vlucht willen zitten die de Nederlandse maatschappij met het Nederlandse product uitvoert. Een deel van hen is meteen herkenbaar aan zware rugzakken waaraan soms labels bungelen van allerlei vliegtuigtypes en luchtvaartmaatschappijen.
Bij het Observation Deck aan het eind van terminal 4, een soort kraaiennest voor vliegtuigspotters, komen de camera’s uit de rugzakken.

Tussen een continue aanvoer van allerlei types Boeings en Airbussen verschijnt ineens de kleine Fokker.
Het is de PH-KZU met op de romp de tekst Thank You Fokker en op de staart een portret van de legendarische vliegtuigbouwer.
De camera’s beginnen ijverig te ratelen in het glazen hok waarin de temperatuur associaties oproept met een sauna.
Zodra de Fokker uit het beeld verdwijnt, haasten sommige fans zich naar de inmiddels bekend gemaakte gate 17.

Fokker 70 PH-KZU © Anton Goselink

Daar is niets bijzonders te zien, tot grote teleurstelling van de mensen die drie jaar eerder op de allerlaatste reguliere commerciële vlucht zaten die KLM uitvoerde met de MD-11.
Geen opwachting dus door een ontvangstcomité, geen champagne, geen petitfourtjes met het Fokker-logo, geen speeches, geen fotomoment. Op de plek waar de Fokker moet aanmeren kan zelfs geen glimp van het toestel worden opgevangen.
Menige fan spoedt zich weer naar het tropische aquarium om het vliegtuig toch naar de gate te kunnen zien taxiën. Buiten valt het duister in, binnen flitst de verlichting aan.

‘Het is wel een weekend van afscheid nemen’, zegt een man in een rood jack. ‘Air Berlin is dit weekend voor het laatst in de lucht, United maakt vandaag een van haar laatste reguliere vluchten met de 747 en KLM Cityhopper over enkele ogenblikken de allerlaatste met de Fokker 70.’
‘Vanmiddag een United-74 gezien’, reageert een man in een blauw vest. Hij gluurt op het schermpje van zijn camera, zijn duim maakt snelle bewegingen op de knop om foto’s terug te kijken. ‘Kijk, hier gaat ze.’
‘Volgende week krijgt ze een enkeltje Victorville’, verzucht een vrouw met een blonde paardenstaart à la Eva uit de tv-serie Flikken Maastricht. ‘De slopershamer blijft onze Fokkers gelukkig nog even bespaard. In tegenstelling tot de PH-BFR, een KLM-Jumbo die nu vanuit Mexico City haar allerlaatste lijnvlucht ooit uitvoert.’
‘Zelfs de eerste A380’s wacht sloop’, zegt het blauwe vest.
‘De Wally’s van Singapore Airlines’, reageert de paardenstaart. ‘Kijk, kijk, kijk!’, roept ze ineens, haar camera snel in stelling brengend. ‘Daar is onze Fokker!’

© Lieneke Koornstra

De vlieger aan stuurboord steekt twee vlaggen uit het geopende cockpitraam, een Nederlandse en een Engelse.
Kortstondig vult een camerakliksalvo het Observation Deck. Daarna is het algauw een kwestie van inpakken en wegwezen, op naar de incheckbalie.
Alleen aan de kleding van een aantal mensen die daar staan, is te zien dat de op het informatiescherm aangekondigde vlucht KL1070 niet zomaar een vlucht is.
Final KLM Fokkerflight KL1070 28 oktober 2017′, staat op T-shirts van een vader en zijn zoon.
Farewell Fokker 1920 – 2017, LHR – AMS’, is de opdruk bij iemand anders.
De vlucht is een historische knipoog, want Londen – Amsterdam is ook de route waarop KLM voor het eerst commercieel regulier met een Fokker-vliegtuig vloog.

‘Welkom aan boord’, begroet een van de stewardessen de instappende passagiers.
Als iedereen zit, komt de captain uit de cockpit. Hij noemt zijn naam, Richard Galloway, en vertelt dat deze allerlaatste reguliere commerciële Fokker-vlucht ooit van KLM Cityhopper, tevens zijn pensioneringsvlucht is na exact 25 jaar en 25 dagen.
Lachend constateert hij dat hij nog nooit zoveel camera’s tegelijk op zich gericht heeft gezien. Hij wenst iedereen een goede vlucht in dit fantastische vliegtuig en verdwijnt dan onder een luid applaus richting de cockpit.
De cockpitdeur gaat dicht, het gordijn tussen businessclass en economy class blijft open. De vlaggetjesslinger voor de cockpitdeur blijft zo voor iedereen zichtbaar. Het is een slinger zoals elk kind er eentje tekent in de kleuren oranje, geel, rood en groen.

Terwijl de machine een push back krijgt, is het snerpende geluid te horen van de Rolls-Royce-motoren die een voor een worden gestart.
In een rustig tempo taxiet de PH-KZU richting startbaan.
Cabin crew, take your seat’, klinkt het vanuit de cockpit.
De start volgt snel en enkele minuten later glijden de verlichte straten van Londen onder het toestel door.

Het is maar een kort vluchtje. De stewardessen zijn algauw druk in de weer met het uitdelen van doosjes met Delftsblauwe opdruk. Inhoud? Een boterham met omelet, een stroopkoek en een bakje met ijskoud bronwater.
‘Precies hetzelfde als op onze ochtendvlucht in het 73-tje’, constateert de paardenstaart. ‘Voor deze speciale gelegenheid hadden ze toch wel een koekje kunnen presenteren waar Fokker op staat? Nou ja, een mens raakt het meest teleurgesteld door zijn verwachtingen en die waren hoog gespannen als gevolg van mijn herinneringen aan de laatste MD-11-vlucht.’
Een moment vlijt ze haar hoofd tegen de schouder van de man die nu zijn rode jack heeft uitgetrokken.

Nadat de stewardessen een ronde hebben gedaan met de gebruikelijke drankjes, komen ze nog een keer langs met een klein formaatje goodie bag.
Inhoud?
Een label met daarop de logo’s van Fokker en GKN Aerospace, een sleutelhanger met twee klompjes eraan waarop dezelfde logo’s staan, een pen met nogmaals die logo’s erop, nog een pen met het logo van Rolls-Royce, een Farewell Fokker 70-sticker en een plak cake in een plastic verpakking waarop staat: ‘Last Fokker 70 flight, 28 october 2017’.
‘Dat is wel leuk’, meent de vrouw met de paardenstaart.

Haar partner bekijkt het pakketje met de plak cake van onder en van boven. ‘Ten minste houdbaar tot 5 november 2017’, leest hij hardop. ‘Jammer, dat kunnen we dus niet als een blijvend aandenken bewaren.’
Hij werpt een blik naar buiten. ‘Hoor je de wind om het toestel gieren? Echt fantastisch zoals deze relatief kleine kist zich onder deze weersomstandigheden gedraagt.’
‘Het maakt de vlucht extra bijzonder’, meent zij. ‘En dat is toch het allerbelangrijkste, dat we dit meemaken!’
Hij strekt zijn benen. ‘En geniet vooral nog even van de zit- en beenruimte: waar kom je dat nog tegen?’
‘In dit knusse toestel’, lacht zij.

Een man op leeftijd beweegt zich door het gangpad. Hij blijft staan bij een andere vrouw, het halflange rode haar rommelig opgestoken bovenop haar hoofd. ‘Vanavond vertrekken er al drie Fokkers vanaf Schiphol. Weet u toevallig waar naartoe?’, vraagt hij.
‘Twee gaan er naar Norwich en eentje naar Beek’, antwoordt zij. ‘De overige vier worden morgen ook naar Norwich gevlogen.’
‘Juist ja. Weet u wat er daarna met die machines gebeurt?’
‘Zoals de meeste van hun zusjes worden ze verkocht aan luchtvaartmaatschappijen in Azië, Zuid-Amerika en Australië’, antwoordt het rommelige kapsel. ‘In Norwich worden ze in hun nieuwe kleurenschema’s gespoten.’ Ze neemt een slok van haar rode wijn.
‘Daar heb je de kust al’, zegt de man naast haar. Met een snelle beweging trekt hij de plak cake uit de verpakking en neemt een hap terwijl de Fokker zich dapper door de laaghangende bewolking ploegt.
‘Smaakt niet verkeerd’, zegt hij, ‘die cake bij het afscheid. Toch was een stroopwafel met Fokker-logo aardiger geweest.’
Zij kijkt naar buiten. ‘Wat mooi om dat landingslicht als een straal het donker in te zien schijnen. Dat heb ik nooit eerder zo gezien, maar wel logisch als gevolg van die bijzondere situering aan de uiteinden van de vleugeltips.’

‘Je voelt nu toch duidelijk dat die code geel niet voor niets is afgegeven’, merkt een man in de rij achter hen op.
‘Ik vind een landing altijd weer eng. Een bevriend echtpaar zat in dat vliegtuig dat bij Tripoli is verongelukt’, vertelt zijn reismaatje.
‘Vreselijk. Maar nu gaat het goed, dat zal je meemaken.’
En het gaat goed, ook al beschouwt Galloway de landing als zijn slechtste ooit na het vliegtuig met een flinke klap op de baan te hebben gezet.

Onder vrolijk handgeklap taxiet de PH-KZU naar het B-platform, vrijwel niemand blijft onberoerd onder de uitgelaten stemming waarin de Fokker-fans verkeren.
‘Er is geen watersaluut?’, vraagt de paardenstaart verbaasd als de machine eenmaal stilstaat.
‘Nee’, antwoordt haar partner. ‘Er volgt een ererondje naar hangar 73 en daar staat de brandweer paraat om onder het toeziend oog van een select gezelschap de KZU van een watersaluut te voorzien.’

Dat ererondje wordt een heel kort ererondje want de fans komen niet zomaar even het toestel uit.
Stoelen en bagagebakken krijgen een aai, een laatste blik wordt geworpen door de karakteristieke ovalen raampjes, met de bemanning wordt uitgebreid handen geschud.

Met Reinout Verkerk © Archief Lieneke Koornstra

Een enkele passagier krijgt wel een heel erg warm welkom als ze de trap afdaalt. De ene man na de andere neemt haar in zijn armen en kust haar enthousiast op de linker- en de rechterwang.

‘We moeten nu echt haast maken’, merkt een van de Schiphol-medewerkers op, ‘anders is de kist niet op tijd bij de hangar.’ Hij maant de passagiers om snel in de gereedstaande bus te stappen. Sommige schieten nog snel een foto van de karakteristieke T-staart die in zijn witte kleur fraai afsteekt tegen het donker van de nacht.

‘Nog één dag en dan staat er definitief een punt achter de geschiedenis van KLM met Fokker’, zegt de man in het rode jack, zijn camera in zijn rugzak stoppend.
‘We gaan er morgen nog maar even goed van genieten’, is de paardenstaart vastbesloten. Ze maakt een kushandje naar de KZU en stapt dan de bus in.

Kopfoto: © TJDarmstadt via Wikimedia Commons

Deel dit artikel: