Zusterlijk staan ze voor hangar 11 naast elkaar geparkeerd, de PH-BFI en de PH-BFA. Voor het oog gewoon twee jumbo’s, die daar staan voor onderhoud waarna ze weer worden ingezet op een intercontinentale vlucht.
Voor de BFA geldt dat helaas niet. Alhoewel het KLM-logo haar staart, wingtips en motorkappen nog altijd siert, ze haar naam Atlanta nog gewoon draagt en haar registratienummer en de Nederlandse vlag als vanouds op haar romp staan, gaat het vandaag met haar richting Teruel, waar haar de slopershamer wacht.
Deze Boeing 747-400 maakte haar eerste vlucht op 15 april 1989. Zij was het eerste vliegtuig van dit type dat bij KLM in dienst kwam. Daarmee was KLM de eerste Europese maatschappij die ermee vloog en de derde maatschappij ter wereld die dat deed.
Northwest Airlines was de launch customer. Singapore Airlines nam als tweede de sleuteltjes van een van de nieuwe generatie 747’s in ontvangst.
Nu is de BFA voor de allerlaatste dag de oudste nog vliegende Boeing 747-400.
Haar oudste zusje werd in november 2015 buiten dienst gesteld, het zusje dat haar carrière bij Singapore Airlines begon maakte dat in april 2012 mee.
KLM moest destijds lang wachten op de levering van de toen gloednieuwe machine. De Rijksluchtvaartdienst had enkele veranderingen geëist. Volgens Phil Condit, op dat moment manager bij Boeing, was onder meer de eis terecht om de bedrading uit elkaar te halen. Condit zei zelfs toe dat dit op alle nog te bouwen vliegtuigen zou worden gerealiseerd.
In haar 400-serie had de Amerikaanse vliegtuigbouwer de plaats van de boordwerktuigkundige laten overnemen door de computer. Ook de glascockpit was een feit in het voor die tijd zeer zuinige toestel. Met de komst van deze 747 werd 13.000 kilometer non stop vliegen mogelijk. Nu, ruim een kwart eeuw later, wordt de Jumbo in rap tempo uitgefaseerd.
Reden?
Er is een nieuwe generatie vliegtuigen die op haar beurt weer veel zuiniger is. En minder lawaaierig.
Toen de PH-BFA Atlanta haar eerste landing ooit maakte op Schiphol, kreeg ze onder het toeziend oog van tientallen gegadigden een hartelijk welkom. De lucht was in vele tinten grijs.
Op de dag van de allerlaatste start waarvoor de BFA om 09:15 uur vanaf de Oostbaan staat gepland als KL9865, tekent de lucht met soortgelijke grijstinten de sfeer. Alleen miezert het nu.
De slechts 2014 meter lange Oostbaan 04 – 22 is een overblijfsel van het oude Schiphol en wordt in principe alleen door kleine zakenvliegtuigen gebruikt. Maar een lege 747 heeft geen lange startbaan nodig. De afgeschreven machine hoeft vanaf het platform bij hangar 11 slechts een draai te maken richting Oostbaan en zit dan meteen op koers richting Spanje.
Bij gebrek aan spottersplekken in de directe omgeving van ‘de 04’ is deze economisch verantwoorde keuze ongunstig voor de mensen die de BFA willen uitzwaaien. In de directe omgeving is geen enkele spottersplek te bekennen.
Een groepje mensen heeft zich verzameld op de parkeerplaats bij McDonald’s Schiphol Noord.
‘Het wordt niet veel met de foto’s’, begint een man met een rode muts een babbel. ‘Veel te ver weg die Oostbaan.’
‘Het is behelpen’, verzucht een ander vanonder zijn capuchon.
‘2020, dan zijn ze allemaal weg’, zegt de muts. In zijn stem klinkt spijt door.
‘Toen de vorige generatie 747’s werd uitgefaseerd had ik er geen erg in’, reageert de capuchon. ‘Idem toen de DC-10 het veld moest ruimen voor de MD-11. Ik vind Schiphol al niet meer wat het was sinds ik hier geen staartmotoren meer zie. Als er straks geen enkele 747 meer bij de D-pier staat, is de lol voor mij er wel af met al die resterende tweepittertjes.’
‘Mwah, die A350 van Singapore met op haar livery de vermelding dat het de 10.000ste afgeleverde Airbus is, vind ik best interessant’, antwoordt een ander. ‘Vertrekt rond kwart voor twaalf.’
‘Best interessant maar niet karakteristiek’, krijgt hij als reactie. ‘Het zijn allemaal Boeing 737-lookalikes.’
‘Die 737 was dus toch een gouden vondst’, meent de muts. ‘De moeder van alle tweemotorigen zonder T-staart.’ Hij wijst naar de plek waar de BFI en de BFA geparkeerd staan. ‘Ik zie beweging bij de BFA.’
‘Ik heb haar nog zien binnenkomen’, zegt de man die de 10.000ste Airbus best interessant vindt.
‘Ik zat toen nog in de luiers’, lacht de rode muts.
‘Ze gaat!’, klinkt het in koor. Terwijl de General Electric-motoren van de gedoodverfde jumbo aanzwellen en een enorme wolk opspattend water veroorzaken, schieten de mannen de ene plaat na de andere.
De BFA begint vaart te maken, sneller, almaar sneller gaat ze en roteert. Statig klimt ze omhoog, het grijze wolkendek in. Weg is ze, voor altijd geschiedenis.
Kopfoto: © Rob van Rinngelesteijn
